محمدکریم پیرنیا، معمار و محقق و نویسنده و نظریه‌پرداز معماری و استاد دانشگاه ایرانی، بیست و پنجم شهریورماه سال ۱۲۹۹ش در شهر یزد به‌دنیا آمد. وی دوران دبستان را در مدرسه اسلام و بعد از تأسیس مدرسه دولتی - به‌دلیل بالا بودن کیفیت این‌گونه مدارس نسبت به مدرسه‌های قدیمی - در مدرسه نمره دو ادامه تحصیل داد. دوران تحصیل را در دبیرستان ایرانشهر یزد - که دوره علمی داشت - گذراند و بعد از طی این دوره علمی در یزد، برای ادامه تحصیل به تهران عزیمت کرد.
او با وجود آن‌که در زمینه ادبیات تحصیل می‌کرد و در این زمینه موفقیت‌هایی نیز کسب کرده بود، ادبیات را‌‌ رها کرده و در کنکور نخستین دوره دانشکده هنرهای زیبا، به‌واسطه علاقه‌ای که به هنر و معماری داشت، شرکت کرد و پذیرفته شد.عدم توجه شایسته به معماری ایرانی و تأکید بیش‌تر بر معماری غربی و آثار اروپایی در دانشگاه‌های آن زمان، سرانجام پیرنیا را بر آن داشت که تحصیلات خود را دانشکده هنرهای زیبا ناتمام‌‌ رها کند و به بررسی‌ها و تحقیقات فردی خویش متکی شود. وی تلاش کرد با بررسی بنا‌ها و گفت‌وگو با معماران و استادکاران قدیمی، برخی از ویژگی‌ها و اصول معماری ایرانی را مورد شناسایی قرار دهد و به‌تدریج حاصل تحقیقات خود را طی مقالاتی که تدوین نمود، در اختیار عموم قرار داد.