Ο έντεχνος λόγος -πεζός ή ποιητικός- με το ν' απευθύνεται και στις νοητικές και στις συναισθηματικές ικανότητες του αναγνώστη, πάντα αμφιταλαντευόταν ανάμεσα στο θέμα και την έκφραση. Το θέμα -αυτό που λέμε κοινά "η κύρια ιδέα" και το "τι θέλει να πει"- είναι η απαίτηση του λογικού να νιώσει κάποιο συμπέρασμα, να μάθει κάτι, ν' αποχτήσει μια καινούργια αντίληψη για κάτι γνωστό. Η έκφραση -τι ωραία που τα λέει- ανταποκρίνεται στην καθαρά αισθητική μας απαίτηση να νιώσουμε κάτι το ωραίο, να χαρούμε μια διατύπωση έστω και σε γνωστό θέμα, να φανταστούμε μια εικόνα κάπως διάφορη από κείνη που είχαμε σχηματίσει ως τα τώρα για μια οποιαδήποτε πραγματικότητα. [...] (Από το κεφάλαιο Η έκφραση και το θέμα)

Περιεχόμενα

Περί ορθογραφίας
Η έκφραση και το θέμα
Όνειρο / Υπερρεαλισμός
Αντιγόνη
Η σοβιετική σκέψη μπροστά στο αδιέξοδο του νέου σχολστικισμού
Οι ποιητές και τα βραβεία
Ένταξη και συζήτηση
Περί μεταφφράσεων
Ο καθηγητής Βαρχάιτ
Ποιος αυτοκτόνησε τον Μαγιακόβσκη;
Το προσωπικό μονοπάτι του Ερενμουργκ
Διαπιστώσεις και προτάσεις
Τα ένδον ρήματα